Misschien ken je het verhaal van de man of vrouw die altijd op blote voeten liep en die zich ergerde aan alle scherpe stenen en viezigheid overal. Dat zou toch anders en beter moeten kunnen? Zodat je voeten niet bij elke stap pijn doen en vies worden? Zolang je binnen blijft is er niets aan de hand, maar de wereld buiten… Hoeveel beter zou het niet zijn als de hele wereld bekleed zou zijn met leer? Dan zou je over alle scherpe stenen kunnen lopen zonder pijn te hebben en je voeten zouden altijd schoon blijven! Helaas is er niet zoveel leer te vinden op de hele planeet, dus het blijft een mooie droom, mooi maar onuitvoerbaar.
De grap is natuurlijk dat we alleen maar een paar schoenen hoeven te maken. Als we onze eigen voeten bekleden met leer heeft dat hetzelfde resultaat als wanneer we dat proberen te doen met de wereld. Maar een belangrijk verschil is dat het maken van een paar schoenen wel binnen onze mogelijkheden ligt, en het bekleden van de planeet niet.
Is onze situatie misschien vergelijkbaar met dit verhaal? Er zijn in mijn leven meer dan genoeg scherpe stenen en viezigheid te vinden: de achteruitgang van natuur en klimaat, de verharding van de verhoudingen tussen mensen, steeds meer stress overal en minder momenten van rust, en, oh, had ik de oorlogen al genoemd? Liever zou ik leven op een planeet die comfortabeler is, vriendelijker, schoner. Ik zie zo voor me hoe dat zou werken. Als iedereen gewoon mee zou doen en zou luisteren naar mijn wijze adviezen dan is het allemaal zo geregeld.
Helaas werken het leven en de wereld niet zo. Maar ben ik dan genoodzaakt om mijn leven lang ongelukkig te zijn, gefrustreerd en gestrest? Hoe ziet het alternatief eruit, waarbij eerst ik aan mezelf werk in plaats van probeer dingen te veranderen die buiten mijn macht liggen?
Hierbij kan bijvoorbeeld meditatie enorm helpen. Niet dat je van meditatie ongevoelig wordt, alsof er een leren zak om je hoofd zit. Je blijft net zo gevoelig als je altijd al was, maar het wordt wel makkelijker om te relativeren, om humor te zien, om los te laten. Waar het leven en de wereld je eerst misschien overweldigden, heb je minder de neiging om erin te verdrinken als het je lukt om elke dag 10 minuten te mediteren.
Dat is per dag niet lang, maar om dat regelmatig te doen en te blijven doen is best uitdagend. Er zijn bovendien allerlei misverstanden over wat mediteren is en wat het doet. Bijvoorbeeld dat je er rustig van zou worden. Iedereen die het wel eens geprobeerd heeft komt er achter dat je hoofd helemaal niet rustig is. En daardoor heb je meteen het gevoel dat je het verkeerd doet of dat je er niet geschikt voor bent.
Om te leren om te gaan met dat soort misverstanden en ook om je te helpen hoe je van dagelijkse meditatie een gewoonte kunt maken (en niet alleen een bevlieging) is het handig als je hulp krijgt van mensen die eerder dan jij hetzelfde hebben meegemaakt. Je kunt bijvoorbeeld eens kijken bij de wekelijkse meditaties van Nalandabodhi op de zondagochtenden. Als je enthousiast bent is er bij Nalandabodhi nog veel meer te leren. Maar als het je helpt om elke dag 10 minuten rust te nemen, dan is dat al een hele vooruitgang.
Natuurlijk is het nog steeds een goed idee om je in te zetten voor een betere wereld! Laten we onze dromen niet opgeven, maar er samen voor gaan. En laten we onderwijl goed zorgen voor onszelf, zodat we dat met kracht en plezier kunnen doen.
